پس از جداسازی گل زعفران از بوته و پاک کردن گلبرگ ها یک سه شاخه سرخ رنگ با یک پایه سفید رنگ باقی میماند. انواع زعفران با نامهای سوپر نگین، نگین، پوشال و سرگل که به نحوه جداسازی سه شاخه از پایه بستگی دارد.
زعفران پوشال چیست؟
پوشال یکی از تقسم بندی ها و انواع زعفران است. اگر سه شاخه زعفران را از هم جدا نکنیم و فقط از پایه سفید رنگ جدا کنیم به طوریکه حدود نیم سانتیمتر از پایه سفید رنگ به سه شاخه چسبیده باشد محصول تولید شده شامل سه شاخه قرمز پوشال نامیده میشود. قسمت سفید رنگ را خامه میگویند. پوشال به نسبت سایر محصولات زعفران حجیم تر بوده و برای بسته بندی به ظروف بزرگتر نیاز دارد. در واقع حجم بالایی را اشغال میکند. از طرفی پوشال محصولی است که از نظر کیفی تمامی خواص زعفران را در خود داشته و قدرت رنگی نسبتا بالایی دارد. در واقع پوشال یک محصول اصیل بوده و نشانه اصلالت کامل محصول میباشد.
زعفران نگین چیست؟
نگین تقسمیم بندی دیگری از انواع زعفران است. اگر سه شاخه ها را از محل اتصال از یکدیگر جدا کنیم و کل کلاله را به چهار قسمت تقسیم کنیم سه قسمت قرمز رنگ و یک قسمت سفید رنگ می باشد که محصول تولید شده نگین (قسمت قرمز) و خامه (قسمت سفید رنگ) نامیده میشود.
لازم به توضیح است که کلاله های قرمز در این حالت شامل یک یا دو میلیمتر زرد رنگ است. این محصول در مقایسه با پوشال دارای قدرت رنگی بالاتر و ار نظر قیمت با ارزش تر است. لازم به توضیح است در صورتی که فرایند خشک شدن زعفران توسط دستگاههای زعفران خشک کن صورت گیرد کلاله های زعفران تبدیل به نگین و مورد پذیرش بورس میباشد اما اگر به صورت سنتی و در زمان طولانی خشک شود اصطلاحا شبه نگین گفته شده و از نظر قیمتی بین پوشال و نگین قرار میگیرد.
زعفران سوپر نگین چیست؟
اگر کلاله زعفران از نظر اندازه بزرگ و قوی باشد می توان اقدام به تولید محصولی به نام سوپر نگین کرد. سوپرنگین لوکس ترین انواع زعفران است به این ترتیب که همانند نگین کلاله را به چهار قسمت تقسیم میکنیم فقط باید دقت کنیم که قسمت های قرمز رنگ نباید شامل بخش های زرد رنگ باشد. یعنی از قسمت سه شاخه کمی جلو تر و به سمت سر کلاله رفته به طوریکه از ابتدای قرمز اقدام به قطع نموده و بخشهای زرد رنگ باید تماما در قسمت خامه باقی بماند. حال محصولات تولید شده سوپر نگین و خامه میباشند. البته اگر فرایند خشک شدن مطابق آنچه که در رابطه با نگین تولید شد توسط دستگاه های اتومات و با قدرت بالا انجام گیرد محصولاتی که بدست می آید عمدتا در بازار سوپر نگین اتویی یا پرسی و یا حتی اکسترا نامیده میشود. از نظر قدرت رنگی بسیار بالا و خوشرنگ می باشد.
زعفران دسته یا دختر پیچ چیست؟
در پایان محصول اصلی زعفران را به نام دسته معرفی میکنیم.
اگر کلاله زعفران را اصلا دست نزده و قطع نکنیم اصیل ترین و پرخاصیت ترین محصول از انواع زعفران به نام دسته یا دختر پیچ را تولید میکنیم. این محصول قدرت رنگ دهی نسبتا پایین دارد اما از نظر خواص بسیار غنی و از حیث اصلالت و سلامت درجه یک ترین محصول زعفران می باشد که بهای آن قیمتی بین پوشال و خامه دارد.
خامه چیست؟
آخرین محصول از انواع زعفران که در واقع از تولید نگین، پوشال و سوپر نگین به دست می آمد خامه نامیده میشود. در هر یک از محصولات نامبرده پس از جداسازی قسمت های قرمز رنگ از پایه زعفران که ممکن است از زیر سه شاخه (پوشال) دقیقا خود سه شاخه (نگین) و یا حدود یک تا چند میلیمتر بالاتر از سه شاخه (سوپر نگین) قسمت پایه سفید رنگ را خامه مینامند که از نظر خواص بسار مفید است و برای مصرف دمنوش و خورش بسیار خوب و یکی از به صرفه ترین انواع زعفران است.
